Sarawak-Program Pembangunan Tukun Tiruan di Negeri Sarawak

[Go Back]

Program Pembangunan Tukun Tiruan di Negeri Sarawak

Tukun  tiruan adalah merupakan satu struktur bahan binaan manusia yang terletak di dalam air. Lazimnya  struktur  ini  dibina  bagi tujuan menambahkan  kepadatan  sumber  perikanan setempat. Selepas satu tempoh, tukun tiruan akan berubah menjadi suatu habitat  yang  sesuai  untuk  perlindungan,  pembiakan  dan  tempat  mencari  makanan kepada sebahagian besar spesies ikan dan habibat  pelbagai  jenis flora  dan  fauna  yang  lain. Contoh-contoh  tukun   tiruan  yang   terdapat   di Malaysia adalah seperti tukun tayar, tukun  pelantar  minyak yang terletak di Shiwa  Miri,  kapal-kapal  atau bot-bot yang ditenggelamkan, tukun yang dibuat daripada PVC, tukun tetrapod, tukun udang karang, tukun sotong, tukun dasar lembut, tukun rekreasi dan tukun penghalang pukat tunda.

Bagi  tukun tiruan di negeri Sarawak,  sejarah pembinaan tukun telah dimulakan sejak 1984 oleh Jabatan Perikanan Laut.Pembinaan tukun tiruan ini dimulakan  dengan   mengumpulkan   tayar-tayar terbuang, menebuk, mengikat dan menyusun tayar-tayar tersebut di dasar laut perairan negeri Sarawak.

OBJEKTIF

Antara objektif utama Projek Pembangunan Tukun Tiruan Negeri Sarawak adalah:

1. Dijadikan    sebagai    penghalang    kepada  pencerobohan pukat tunda.

2. Membaikpulih atau menghasilkan satu habitat baru bagi ikan demersal yang musnah disebabkan oleh pencerobohan pukat tunda.

3. Meningkat sumber perikanan persisir pantai

4. Mewujudkan kawasan habitat baru.

5. Meningkatkan ekonomi nelayan pantai

6. Menyokong  pembangunan perikanan  rekreasi.

SEJARAH DAN JENIS-JENIS TUKUN TIRUAN YANG TERDAPAT DI NEGERI SARAWAK

 

Jabatan Perikanan Laut Sarawak telah menyedari masalah pencerobohan pukat tunda sejak tahun 70an lagi. Sehubungan  dengan  perkara  tersebut,  Jabatan Perikanan Laut  Sarawak telah meletak berbagai-bagai jenis  tukun  tiruan  dalam  pelbagai  rekabentuk  di sepanjang pantai negeri Sarawak. Antaranya  adalah  tukun tayar, tukun  bebola, tukun kapal (hasil dari kapal asing yang dirampas), tukun dasar lembut, tukun rekreasi, tukun kuboid, tukun penghalang pukat tunda dan tukun pelantar minyak.  Sarawak   merupakan   negeri  pertama  di Malaysia  yang  mempunyai   tukun  tiruan   pelantar minyak  yang  diberikan  secara  percuma  oleh Syarikat Petronas.

KAJIAN PEMILIHAN TAPAK TUKUN TIRUAN

Kajian pemilihan tapak tukun telah dijalankan oleh Institut Penyelidikan Perikanan Bintawa (FRI), Bahagian Sarawak dan Labuan, di kawasan antara 5 - 10 batu nautika  daripada pantai Negeri Sarawak. Daripada kajian  tersebut  kebanyakan  kawasan  adalah  jenis berlumpur dan berpasir. Antara sebahagian tukun yang telah dilabuh oleh Jabatan Perikanan Laut Sarawak dan rekabentuk serta butirannya adalah seperti berikut :- 

Jenis Tukun : Tukun Tiruan Tayar Berat Seunit : 150 kilogram Kedalaman air dilabuh : 16 - 20 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang : 195,641 unit Kawasan : 8 Tapak	Jenis Tukun : Tukun Bot Rampasan Kedalaman air dilabuh : 16  - 20 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang : 155 unit Kawasan : 6 Tapak
Jenis Tukun : Tukun Bebola Saiz : 6’ (L) x 3.8’ (T) Berat Seunit : 1.8 tan Kedalaman air dilabuh : 20 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang : 3,504 unit Kawasan : 9 Tapak	Jenis Tukun : Tukun Jenis Kuboid Saiz : 2.5m (L) x 2.5m (P) x 2.5m (T) Berat Seunit : 18 tan Kedalaman air dilabuh : 25 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang :30 unit
Jenis Tukun : Tukun Dasar Lembut Saiz : 3.45m (L)x 3.45m (P)x 2.5m (T) Berat Seunit : 28 tan Kedalaman air dilabuh : 15 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang : 100 unit	Jenis Tukun : Tukun Rekreasi Saiz : 1.8m (L) x 1.85m (T) Berat Seunit : 8 tan Kedalaman air dilabuh : 20 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang :232 unit
Jenis Tukun : Tukun Dasar Lembut ( Penghalang Pukat ) Saiz : 3.45m (L)x 3.45m (P)x 3.725m (T) Berat Seunit : 30 tan Kedalaman air dilabuh : 20 - 25 meter Jumlah dilabuh sehingga sekarang : 30 unit